Επιστημονικό Μάνατζμεντ

ΙΣΤΟΡΙΑ – ΘΕΩΡΙΑ – ΕΞΕΛΙΞΗ

Το επιστημονικό μάνατζμεντ μπορεί κανείς να πει ότι γεννήθηκε το 1911 όταν o Frederick Winslow Taylor προχώρησε στην έκδοση του βιβλίου του ‘Βασικές αρχές του Επιστημονικού Μάνατζμεντ’. Το βιβλίο περιέγραφε τις βασικές αρχές του Επιστημονικού Μάνατζμεντ και τον καλύτερο τρόπο για κάθε εργασία που πρέπει να γίνει, ιδέες βγαλμένες από την προσωπική εμπειρία του Taylor ο οποίος ως μηχανικός στην εταιρία Midvaleand Bethlehem Steel Company παρατηρούσε τους υπόλοιπους εργαζόμενους και κατάλαβε ότι το αποτέλεσμα που παρήγαγαν ήταν τουλάχιστον τρεις φορές λιγότερο

από αυτό που μπορούσαν, κάνοντας κακή χρήση του χρόνου τους και όντας γενικώς πολύ αναποτελεσματικοί. Όλα αυτά φυσικά σε μια εποχή που δεν υπήρχα καθόλου εργασιακά στάνταρτ και δεν δινόταν καμία απολύτως προσοχή στην τοποθέτηση των εργατών σε θέσεις που θα αποδίδουν καλύτερα με βάση τις ποιότητές τους. Ο Taylor μέσα από σκληρή δουλειά 20 ετών αναμόρφωσε κάθε θέση στην εταιρία έτσι ώστε να βρεθεί ο καλύτερος τρόπος να γίνεται η δουλειά σύμφωνα με την επιστημονική μέθοδο και εφαρμόζοντας τέσσερις κανόνες με τους οποίους πίστευε ότι η δουλειά θα γινόταν καλύτερα και πιο αποδοτικά και για τους εργάτες και για τους προϊστάμενους. Οι κανόνες είναι οι εξής:

• Αναπτύξτε μια επιστήμη για κάθε στοιχείο μιας εργασίας μιας θέσης έτσι ώστε να αντικατασταθεί η παλαιότερη μέθοδος.
• Επιστημονική επιλογή, εκπαίδευση και ανάπτυξη του εργαζόμενου.
• Καλή συνεργασία με τους εργαζόμενους έτσι ώστε να σιγουρευτείτε ότι οι αλλαγές που έχουν αποφασιστεί θα εφαρμοστούν.
• Διαχωρισμός της εργασίας και των ευθυνών ανάμεσα σε εργαζόμενους και προϊστάμενους. Οι προϊστάμενοι κάνουν την δουλειά στην οποία είναι καλύτεροι από τους εργαζόμενους.

Πώς όμως δουλεύει αυτή η μέθοδος; Ένα παράδειγμα είναι το πείραμα με τις σιδερένιες ράβδους: Εργάτες φόρτωναν σιδερένιες ράβδους σε ένα καρότσι με μέσο όρο φορτίου τους 12,5 τόνους την ημέρα. Αναλύοντας την δουλειά ο Taylor πίστευε ότι κάνοντας την δουλειά με τον ‘καλύτερο τρόπο’ μπορούσαν να αυξήσουν τον μέσο όρο στους 47 με 48 τόνους την ημέρα. Μέσα από την επιστημονική εφαρμογή διάφορων μεθόδων, τεχνικών, εργαλείων, κτλ ο Taylor κατάφερε να φτάσει αυτόν τον μέσο όρο. Πώς; Βάζοντας το κατάλληλο άτομο στην κατάλληλη θέση με τα κατάλληλα εργαλεία και εκπαίδευση. Επίσης φροντίζοντας αυτός ο άνθρωπος να ακολουθεί επακριβώς τις οδηγίες του και εμψυχώνοντάς τον με πολύ καλύτερες οικονομικές απολαβές.

Χρησιμοποιώντας αυτές τις μεθόδους ο Taylor κατάφερνε αύξηση της αποτελεσματικότητας τις τάξεως του 200% ή και παραπάνω, κερδίζοντας έτσι τον τίτλο του πατέρα του ‘Επιστημονικού Μάνατζμεντ’. Οι ιδέες του εξαπλώθηκαν και ενέπνευσαν και άλλους να ακολουθήσουν το παράδειγμά του. Πολύ μεγάλοι θαυμαστές του υπήρξαν οι Frank και Lillian Gilberth.

Εργολάβος στο επάγγελμα ο Frank Gilbert αφοσιώθηκε στο Επιστημονικό Μάνατζμεντ μαζί με την σύζυγό του Lilian η οποία ήταν ψυχολόγος και μελετούσε την κατάργηση των περιττών κινήσεων των χεριών και του σώματος στην διάρκεια μιας συγκεκριμένης εργασίας. Μαζί πειραματιστήκαν και στην χρήση και ανάπτυξη των κατάλληλων εργαλείων για την κάθε δουλειά. Πολύ βοήθησε και το γεγονός ότι είχαν 12 παιδιά και χρησιμοποιήσαν την οικογένεια για εκπαίδευση στο σύστημα! Μαζί δημιουργήσαν ένα μηχάνημα που ονόμασαν μικροχρονόμετρο που κατέγραφε τις κινήσεις ενός εργαζόμενου και τον χρόνο που απαιτούσαν. Όποιες περιττές κινήσεις ξέφευγαν από το γυμνό μάτι καταγράφονταν από το όργανο. Επίσης βρήκαν και κατέγραψαν 17 βασικές κινήσεις χεριών με τις οποίες μπορούσαν πιο εύκολα να αναλύουν τις κινήσεις των εργαζόμενων. Τις ονόμασαν therblings.

Πολλές από τις τεχνικές που οι Taylor και Gilberts δημιουργήσαν για την βελτίωση της απόδοσης χρησιμοποιούνται ακόμα από εταιρίες οι οποίες αναθέτουνε τα κατάλληλα άτομα στις κατάλληλες θέσεις ή αναλύουν την αποδοτικότητά τους.

Από τον Ιωάννη Μηλιάτση