Ψηφιακή επανάσταση και νέα μοντέλα διοίκησης

Από το περιοδικό Productive Habits

Όπως ανέφερα και στο τελευταίο μου άρθρο μέσα από το Productive Habits η ψηφιακή επανάσταση έχει δημιουργήσει νέα μοντέλα οργάνωσης, διοίκησης και λειτουργίας των επιχειρήσεων.

Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε πως η μετάβαση για τις παραδοσιακά μεγάλες επιχειρήσεις στην εποχή του Internet of Things, του big data, των εφαρμογών, των smartphones και της επέλασης των νέων ευέλικτων εταιρειών είναι η μεγαλύτερη πρόκληση για τα επόμενα τουλάχιστον δέκα χρόνια. Και η εξίσωση μόνο απλή δεν είναι, καθώς η ψηφιακή μετάβαση σημαίνει πολλά περισσότερα από το να έχει μια εταιρία site και καλά social media. Πολύ περισσότερο σημαίνει μια εξολοκλήρου νέα προσέγγιση των πελατών, με γνώμονα τις εξελισσόμενες καταναλωτικές πρακτικές και τα ψηφιακά εργαλεία που είναι πλέον διαθέσιμα, σημαίνει την αλλαγή στο τρόπο που λειτουργεί μια εταιρεία (από τον τμήμα HR μέχρι την παραγωγή, τις πωλήσεις και το μάρκετινγκ), σημαίνει το να μπορείς να προσαρμοστείς σε αυτό που ονομάζουμε «οικονοµία χωρίς τριβή» (friction-free economy), ενός νέου κόσµου δηλαδή όπου η εργασία, η πληροφορία και το χρήµα κινούνται εύκολα, ανέξοδα και σχεδόν άµεσα.

Η νέα πραγματικότητα αρχίζει από το θεμέλιο του καπιταλισμού, το κεφάλαιο. Σε µια οικονοµία χωρίς τριβή, οι επιχειρήσεις δεν χρειάζονται το κεφάλαιο που απαιτούνταν παλαιότερα. Σκεφτείτε, για παράδειγµα, την εταιρεία µε τη µεγαλύτερη αξία στον κόσµο, την Apple. Σε αντίθεση µε την Google και τη Microsoft, τη δεύτερη και την τρίτη τη τάξει, το µεγαλύτερο µέρος των εσόδων της προέρχεται από την πώληση υλικών αγαθών. Εντούτοις, υποστηρίζει ότι «ουσιαστικά όλα» τα προϊόντα της κατασκευάζονται από άλλους. Επειδή είναι σε θέση να συντονίζει αχανείς και πολύπλοκες παγκόσµιες εφοδιαστικές αλυσίδες, η Apple µπορεί να πληρώνει άλλες εταιρείες, κυρίως τη Foxconn, να κατασκευάζουν τα προϊόντα της και να τα στέλνουν εκεί που πρέπει στην ώρα τους. Η εταιρεία έχει φτάσει, µάλιστα, στο σηµείο να νοικιάζει servers άλλων εταιρειών για τη φιλοξενία της υπηρεσίας iCloud που διαθέτει, ούτως ώστε να µπορεί να προσθέτει ή να αφαιρεί αποθηκευτικό χώρο εύκολα, πληρώνοντας µόνο για ό,τι έχει όντως ανάγκη.

Η Alibaba, ο διαδικτυακός κινεζικός κολοσσός , έχει τη µεγαλύτερη αξία στον κόσµο χωρίς να διαθέτει αποθήκη, η Airbnb συνιστά τον µεγαλύτερο πάροχο καταλυµάτων στον πλανήτη χωρίς να διαθέτει ούτε ένα κτίριο και η Uber βρίσκεται στην πρώτη θέση των υπηρεσιών οδικών µετακινήσεων χωρίς να κατέχει ούτε ένα όχηµα; Καθεµία έχει βρει ευφυείς τρόπους να εξαλείψει την τριβή από τον κλάδο της, συνδέοντας πωλητές και αγοραστές άµεσα και µε ευκολία και αναπτύσσοντας νέα επιχειρηµατικά µοντέλα σχεδόν απαλλαγµένα από το κεφάλαιο.

Αυτό που δεν αμφισβητείται είναι ότι η εξέλιξη της τεχνολογίας αλλάζει την οικονομία και νομοτελειακά θα αλλάξει και τον τρόπο που λειτουργούν οι επιχειρήσεις. Τα νούμερα είναι ενδεικτικά για τη ραγδαία ανάπτυξη της ψηφιακής τεχνολογίας. Ο κόσμος γίνεται όλο και περισσότερο διασυνδεδεμένος. Ενδεικτικά το 2015 υπήρχαν μόλις 500 εκατ. συσκευές συνδεδεμένες στο διαδίκτυο. Σήμερα φτάνουν τα 8 δισ. και μέχρι το 2030 εκτιμάται ότι θα φτάσουν το ένα τρισ.

Οι ηγέτες των επιχειρήσεων σε όλους τους κλάδους έρχονται ήδη αντιμέτωποι με στρατηγικές προκλήσεις που επιφέρει η ψηφιακή μετάβαση στην οικονομία και την κοινωνία. Το θέμα απασχόλησε έντονα και το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ το 2016, που το ανέδειξε ως ένα από τα πιο κομβικά ζητήματα για την παγκόσμια οικονομία και τις επιχειρήσεις. Σε σχετική αναφορά του τονίζεται:

«Είναι ξεκάθαρο ότι η ψηφιακή οικονομία θα αλλάξει τους περισσότερους κλάδους και υπάρχουν πολλά ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν για τις επιχειρήσεις. Ανάμεσα τους είναι οι αλλαγές στις καταναλωτικές προσδοκίες, η μεταβολή της κουλτούρας, η νομοθεσία αλλά και οι απαραίτητες δεξιότητες που πρέπει να έχουν πλέον τα στελέχη μιας εταιρείας. Μόνο το 2015 περίπου 70 startups παγκοσμίως έφτασαν σε αξία το ένα δισ. δολάρια ή και. Η άνοδος τους συνεπάγεται και ρίσκο για παραδοσιακές εταιρείες. Εκατοντάδες νεοφυείς επιχειρήσεις επιτίθενται καθημερινά σε παραδοσιακές αγορές, εξαιτίας του εκδημοκρατισμού της τεχνολογίας που έφερε η άνθηση του διαδικτύου, αποκτώντας πρόσβαση σε κεφάλαια, ακόμα και υπό την μορφή ιδιωτικής εταιρείας (private company)».

Οι περισσότερες επιχειρήσεις θα πρέπει να δηµιουργήσουν αξία µε νέους τρόπους ή να χάσουν τη µάχη µε τους ανταγωνιστές τους – συχνά µε επιχειρηµατικά µοντέλα που κατέστησε εφικτά το διαδίκτυο. Η τάση αυτή χρονολογείται από τις πρώτες µέρες του internet, όταν µια πληθώρα νεοφυών διαδικτυακών ασφαλιστικών εταιρειών προκάλεσε µείωση στα ασφάλιστρα ζωής κατά 50% και όταν τα φιλικά προς τον χρήστη websites αγοράς αεροπορικών εισιτηρίων και ξενοδοχειακών κρατήσεων οδήγησαν, σχεδόν εν µια νυκτί, γύρω στους 18.000 ταξιδιωτικούς πράκτορες να βάλουν «λουκέτο».

Εάν όλα αυτά ακούγονται στα αυτιά σας ως γοητευτικές ιστορίες από την Silicon Valley απλά κάνετε λάθος … αφορά κάθε επιχείρηση ακόμη και την δικιά σας.

Στην εποχή της ραγδαίας εξέλιξης της τεχνολογίας φαίνεται ότι το «κεφάλαιο» με την μεγαλύτερη αξία δεν θα είναι το χρηματικό, αλλά οι άνθρωποι που διαθέτουν τα απαραίτητα e-skills, ώστε να προσαρμοστούν γρήγορα και να δημιουργήσουν τις δικές τους εταιρείας αξιοποιώντας «κανάλια» που πριν κάποια χρόνια κανένας δεν είχε φανταστεί.

Αφήστε μια απάντηση